اعجاز تفکر خلاق

درباره نویسنده

احمد علامه فلسفی

تفکر در لغت به معنای «به کار بردن دل در چیزی» و یا «تردد و رفت و آمد دل در چیزی» می باشد.  ابن  سینا معتقد است که فکر ، چیزی است که در هنگام عزم انسان برای انتقال از آنچه در  ذهن او حاضر است اعم از معلومات تصوری یا تصدیقی ، به سوی آنچه در  ذهنش حاضر نیست، تحقق پیدا می کند . به عبارت دیگر تفکر، همان ظهور ذهن مبتنی بر داشتن معلومات و اطلاعات خود جهت کشف و دستیابی حقایق از مجهولات  می باشد . در واقع هدف مطلوب از تفکر یعنی تحقیق در نیل به رسیدن فرا آگاهی ، بصیرت ،روشن بینی و حقیقت بوده تا بدین وسیله خیر و شر و منافع و مضارّ دل از یکدیگر تمیز داده شود و نیز از این رهگذر در غایت ، یافتن راهکارهای علمی و  عملی برای دستیابی به سعادت دنیا و آخرت باشد .  در قران کریم در باره تفکر بسیار تاکید شده است :   وَأنزَلْنَا إِلَیْکَ‏ الذِّکْرَ لِتُبَیِّنَ لِلنّاسِ مَا نُزِّلَ إِلَیْهِمْ وَلَعَلّهُمْ یَتَفَکَّرُونَ-(نحل (۱۶): ۴۴).    « ما  قرآن را بر تو نازل کردیم تا آنچه را بر تو نازل شده برای مردم بیان کنی  شاید که آنها در باره آن ، تفکر و تعقل کنند » .    إِنَّ فِی خَلْقِ السَّمَوَاتِ وَالأرْضِ وَاخْتِلافِ اللّیْلِ وَالنَّهَارِ لآیَاتٍ لاُولِی  الألْبَابِ- (آل عمران (۳): ۱۹۰).   « همانا در خلقت آسمان ها و زمین و رفت و آمد شب و روز،  نشانه هایی از (حکمت) است برای خردمندانی که بیندیشند ».  و در آیه شریفه دیگرچنین آمده : کَذَلِکَ یُبَیِّنُ اللهُ لَکُمُ الآیَاتِ لَعَلَّکُمْ تَتَفَکَّرُونَ‏؛- (بقره (۲): ۲۱۹٫)   « خداوند آیاتش را به  روشنی بیان می کند، باشد که شما در آن تفکر و تعقل کنید».    قرآن کریم در آیات فراوانی، با عباراتی مانند  «إِنْ کُنْتُمْ تَعْقِلُون»‏، «لَعَلَّکُمْ تَعْقِلُون»، «لَعَلَّکُمْ تَتَفَکَّرُون»، «لا یَفْقَهُون‏» و «لا یَشْعُرُون»‏، بر به‌کارگیری عقل، فکر و فهم تأکید می‌ورزد و از آدمیان می‌خواهد که متفکرانه ، عاقلانه وآگاهانه تصمیم بگیرند و عمل کنند. . «إِنَّ شَرَّ الدَّوَابِّ عِنْدَ اللَّهِ الصُّمُّ الْبُکْمُ الَّذینَ لا یَعْقِلُونَ»   « پست‌تر از هر حیوان کسی است که فکر دارد، اما تفّکر نمی کند ؛ عقل دارد، ولی تعقّل نمی کند ؛ چشم و گوش بسته است و بدون تفکّر و تعقّل، رفتار می‌کند » .  انسان اگر تفکر و تعقّل نکند موجبات سقوط و هلاکت خود را فراهم خواهد کرد .به همین علت  تفاوت بین انسان و حیوان، وجود گهربار ترین فضلیت در خلقت آفرینش ، وجود نعمت تفکر ، تعقل و شعور در انسان است که حیوانات فاقد آن می باشند و لذا طبق غرایز خود عمل می کنند . حال اگر انسان، به جای تفکر و تعقل، طبق شهوات نفسانی خود عمل کند، نه تنها از انسانیّت خارج می‌شود، بلکه به تعبیر قرآن کریم ، از هر حیوان و جنبنده‌ای پست‌تر خواهد شد. زیرا عاقل اوّل فکر می‌کند و بعد کار خود را انجام می‌دهد، امّا احمق اول اقدام به کار می‌کند و بعد که پشیمان شد، روی کار خود می‌اندیشد . لذا در برخی از روایات، یک  ساعت تفکر را بهتر از یک سال عبادت دانسته:  «فکر ساعه خیر من عباده سنه  ( عوالی اللئالی، ج ۲، ص ۵۷٫ )     «التفکر یدعو إلی البرّ والعمل به»؛- ،( عوالی اللئالی، ص۵۵، ج۵ ) « اندیشه و فکر، انسان را به نیکویی و  عمل به آن می کشاند».  به‌ تعبیر علامه‌ طباطبایی‌،    قرآن‌ کریم‌ ، همواره و با تأکید فراوان‌،  «شاید بیش‌ از سیصد مورد انسان را به‌ تفکر و تذکر و تعقل‌ دعوت‌ کرده‌ است‌.»   .

      قوی‌ترین دستگاه ‌های پیشرفته کامپیوتری جهان، در برابر قدرت شگفت‌ انگیز ۱۲۰ میلیارد سلول مغز انسان با وزن میانگین یک کیلو و سیصد و پنجاه گرم  (۱۳۵۰ گرم ) ،  بسیار ناچیز،‌ ناتوان و ضعیف است.  اگر صد هزار میلیارد ارتباط عصبی متشکله در مغز را بتوانیم به هم متصل کرده و پشت سر هم قرار دهیم ، آن وقت طول این رشته عصب ،بالغ بر ۳ میلیون کیلو متر می شود .لذا یکی از راه‌ های بهره‌ گیری از قدرت و ظرفیت مغز، در شکوفایی، موفقیت و سعادتمندی، افزایش توان تمرکز فکری، ذهنی و یادگیری می‌ باشد که تحقق این امر در درجه اول داشتن ایمان قلبی ، ایجاد انگیزه، عشق، اشتیاق قوی،  روحیه و نگرش پژوهشگری و کسب اطلاعات لازم ، داشتن هدف بلند و ارزشمند ، اراده قاطع، اقدام و عمل، تلاش و پشتکار مستمر با انجام مراقبه،‌ تمرینات و ممارست‌ های لازم و نیز تقویت قدرت تجسّم خلاق عینی، تخیل مثبت معقول از طریق ضمیر ناخود آگاه می‌ باشد.

دیدگاهها

هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.

اولین نفری باشید که دیدگاهی را ارسال می کنید برای “اعجاز تفکر خلاق”

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.