قسمتی از کتاب روان شناسی اضطراب ، برای اطلاعات بیشتر از این کتاب بر روی روان شناسی اضطراب کلیک کنید
هنگامی که در جلسه ای مشغول تدریس و یا سخنرانی هستیم، معمولاً گاهی فردی پیدا می شود که با حرکت نامتعارفی در قالب پارازیت به انتقاد می پردازد. که اجمالاً این نوع افراد دارای چهار خصوصیت بارز هستند از جمله:
الف- این افراد انتقادی که می کنند، هیچ نوع ارتباط و یا سنخیتی با اصل موضوع مورد بحث در جلسه ندارد.
ب- این قبیل افراد غالباً در میان حضار جلسه از اعتبار چندانی برخوردار نیستند.
ج- این افراد رفتار ناهنجار، دور از ادب و نزاکت از خود نشان می دهند. د- اغلب این افراد، مبتلا به عقده های روانی منکوب شده از دوران کودکی و نوجوانی می باشند و لذا بدین وسیله برای ابراز وجود و خودنمایی و مطرح کردن خویش، مبادرت به پارازیت می کنند. ما در قبال حضور غیرمنتظره فرد پارازیت دهنده در جلسه، اجمالاً با سه روش متفاوت می توانیم برخورد کنیم که هر کدام از این روش ها نتایج خود را به همراه خواهد داشت از جمله:
1) اگر با فرد پارازیت دهنده با عصبانیت، تندخویی و تهاجمی برخورد کنیم، اولاً ممکن است کار به مشاجره لفظی و یدی و هتک حرمت یکدیگر بیانجامد. ثانیاً سبب انفعال و برچسب زدن بی کفایتی به خویشتن شود و ثالثاً دستخوش آشفتگی روحی و افسردگی و نیز ناراحتی های جسمانی گردیم که نتیجه ی نامطلوبی بر جا خواهد گذاشت.
2) برای مهار و کنترل رفتار فرد پارازیت دهنده در جلسه و خلع سلاح او، با روان شناختی و با حفظ خونسردی و اعتماد به نفس، اصطلاحاً با روش نرم برخورد می کنیم از جمله:
* سریعاً از او به خاطر انتقاداتش تشکر و قدردانی نمائیم.
* انتقاد او را قابل توجه و اهمیت قلمداد کنیم.
* موضع انتقادی او را قابل مطالعه، تحقیق و بررسی دانسته و مسئولیت این امر را بر عهده او واگذار نمائیم که موجب امتنان و خرسندی خواهد بود.
* از انتقادکننده خواسته می شود که بعد از پایان جلسه، درباره موضوع خود بیشتر با یکدیگر صحبت شود.
3) با عنایت به اینکه هیچ انسانی از نظر اوصاف سجایای اخلاقی و شخصیتی کامل و مبرا از خطا نمی باشد، اما از نظر کرامت و حقوق انسانی ارزشمند و سزاوار تکریم و احترام می باشد. در این حال اگر مورد انتقاد قرار گرفتیم باید بدون آنکه دستخوش افسردگی و با عصبیت بشویم، با سعه صدر و اعتماد به نفس در صدد جستجوی علت موضوع مورد انتقاد مخاطب برآئیم. پس از کشف و بررسی آن، اگر معلوم شود که وقوع اشتباه از سوی ما بوده طبعاً نسبت به رفع آن اقدام می نمائیم اما اگر از سوی طرف فرد انتقادکننده صورت گرفته است در کمال احترام و ادب به او تذکر و یادآوری می کنیم. لذا با اتخاذ این روش عادلانه و منطقی، با عزت نفس خود، به نتیجه رضایت بخشی نائل می شویم.