به نام خدا
مقدمه :
پادشاهی بلژیک با ۳۰۵۲۸ کیلومتر مربع و با 11 میلیون نفر جمعیت ، در شمال با هلند، در شرق با آلمان، در جنوب شرقی با لوکزامبورگ، در جنوب با فرانسه و از شمال غربی با دریای شمال مجاور است. خط جدایی فرهنگی ژرمنها و رومیزبانان از میانههای کشور بلژیک میگذرد .
تاریخچه اجمالی پادشاهی بلژیک -بیش از دو هزار سال پیش، ناحیهای که اینک بلژیک خوانده میشود، دارای جمعیت زیادی بوده و تنشهای فرهنگی و سیاسی فراوانی را شاهد بودهاست. اولین حرکت مستند شده مردمی تصرف منطقه توسط جمهوری روم، در قرن اول بعد از میلاد مسیح بود که تا سده پنجم توسط آلمانیها، فرانکها ادامه پیدا کرد.
کنفرانس برلین در سال ۱۸۳۰ با پیمان استعمار کنگو با پادشاه لئوپولد دوم به عنوان املاک شخصی اش موافقت کرد و آن را ایالت آزاد کنگو نامید. در سال ۱۹۰۸، کنگو به عنوان مستعمره به کشور بلژیک واگذار گردید و از آن زمان به بعد کنگو بلژیک نامیده شد.
بیطرفی بلژیک در سال ۱۹۱۴، در زمانی که آلمان بلژیک را به عنوان بخشی از نقشه شلیفن مورد حمله قرار داد. مستعمرههای سابق آلمان، روآندا و اوروندی-که امروزه روآندا و بروندی نامیده میشوند توسط کنگو بلژیک در سال ۱۹۱۶ تصرف شد. در سال ۱۹۲۴ این مناطق توسط اتحادیه ملل تحت اختیار بلژیک درآمدند. بار دیگر بلژیک توسط آلمانها در سال ۱۹۴۰ طی یک یورش وحشیانه مورد حمله قرار گرفت. تا زمستان سال ۴۵–۱۹۴۴ که توسط نیروی متفقین آزاد شد تحت اشغال قرار داشت. کنگو بلژیک استقلالش را طی بحران کنگو در سال ۱۹۶۰ به دست آورد و روآندا اوروندی در سال ۱۹۶۲ مستقل شد.
از طریق اصلاحات قانون اساسی در دهههای ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰، تقسیم نواحی کشور به ایجاد نظامی سه ردیفه منجر شد: فدرالیسم، انجمن زبان شناختی و دولت منطقهای، مصالحه برای کاستن کشمکشهای زبانی. امروزه این نهادهای فدرال قدرت قانونی بیشتری نسبت به پارلمان دو مجلس شورا و سنا کسب کردهاند در حالی که دولت ملی هنوز تقریباً تمام مالکیت را کنترل میکند، بیش از ۸۰ درصد از داراییهای انجمن زبان شناختی و دولت منطقهای و صد در صد تأمین اجتماعی.
بلژیک کشوری پادشاهی است. پادشاهی ای دارای وجهه ملی و دموکراسی مجلسی که پس از جنگ جهانی دوم از یک ایالات متحده به یک اتحادیه تبدیل شد. سیستم دو پارلمانی از سنا و مجلس شورا تشکیل شدهاست. در حالی که سنا مجموعهای از سیاستمداران بالارتبه منتخب و نمایندگان انجمنها و مناطق است، مجلس شورا نشانگر تمام بلژیکیهای بالاتر از هجده سال در یک نظام رأیگیری همزمان میباشد. بلژیک از معدود کشورهاییست که رای دادن در آن اجباریست و به همین علت در جهان یکی از بالاترین آمار رأیگیری را داراست.
دولت فدرال که رسماً توسط پادشاه معرفی میشود، باید از مجلس شورا رای اعتماد بگیرد. توسط نخستوزیر رهبری میشود. تعداد وزرای هلندی و فرانسوی زبان طبق آنچه توسط قانون اساسی تعریف شده باید مساوی باشد.
شاه یا ملکه رهبر کشور محسوب میشوند اگرچه از طریق امتیاز مخصوص حق ارثی محدود. قدرت حقیقی در دست نخستوزیر و دولتهای مختلفیاست که کشور را اداره میکنند. نظام قضایی بر پایه حقوق مدنیست و از مجموعه قوانین ناپلئونی سرچشمه میگیرد. دادگاه استان یک رده از دادگاه فرجام خواهی که نهادی بر پایه دادگاه فرجام خواهی فرانسویاست پایینتر است. نهادهای سیاسی بلژیک پیچیدهاند. بیشتر قدرت سیاسی حول و حوش نیاز به ارائه انجمنهای زبان میگردد. از حدود سال ۱۹۷۰، حزبهای سیاسی ملی مهم بلژیک به اجزای جداگانهای تقسیم شدهاند که بهطور عمده علایق این انجمنها را نشان میدهند. حزب اصلی در هر انجمن به سه خانواده مهم سیاسی تعلق دارند: جناح راست یا همان لیبرالها، دموکراتهای مسیحی و جناح چپ یا همان سوسیال دموکراتها. دیگر حزبهای جدیدتر مهم عبارتند از حزب سبز و به خصوص در فلاندرز حزب ملی یا ناسیونالیست و احزاب راستگرای افراطی. سیاست تحت تأثیر گروههای تحمیل گرا مانند اتحادیههای تجاری و منافع تجاری به صورت بنگاه اقتصادی بلژیک میباشد.
پادشاه کنونی بلژیک فیلیپ بعد از پادشاه آلبرت دوم در سال ۲۰۱۳ به حکومت رسید. از سال ۱۹۹۹، نخستوزیر، گای ورهوفستات از دموکراتها و آزادی خواهان فلاندری رهبری شش حزب آزادی خواهان، سوسیال دموکراتها، حزب سبز را بر عهده داشته و اغلب از دولت او با نام دولت رنگین کمان نام برده میشود. این اولین دولت بدون دموکراتهای مسیحی بود که از سال ۱۹۵۸ به روی کار آمد.
ساختار سیاسی حکومت بلژیک
بلژیک یکی از جدیدترین کشورهای اروپا میباشد و نژاد مردم بلژیک از نژاد آلمان است. بلژیک در شمال غربی اروپا واقع شده است و حدود سی هزار کیلومتر مربع وسعت دارد. این کشور جزء کشورهای کوچک جهان محسوب میشود. جمعیت کشور بلژیک 11 میلیون نفر است و نرخ رشد جمعیت آن 3/0 درصد است. حدود یک دهم جمعیت بلژیک مهاجرین و پناهندگان از سایر کشورها میباشند. این کشور کوچک به لحاظ بینالمللی نقش چندانی در سیستم جهانی ندارد. اما به خاطر وجود مقر ناتو و اتحادیه اروپا در این کشور، برای غربیها با اهمیت است. بلژیک قبلاً تحت سلطه اسپانیا بود و بعد به تصرف اتریش درآمد و چند دهه بعد یعنی در سال 1794 منطقه بلژیک به تحت تسلط فرانسه قرار گرفت. در سال 1830 با مداخله قدرتهای اروپایی وقت، کشور بلژیک تأسیس گردید. زبان رایج در بلژیک فرانسوی است، اما در قانون اساسی زبان هلندی پیشبینی شده است. علت اینکه بلژیکیها نتوانستهاند، زبان هلندی را رواج بدهند، این است که آنها قادر نیستند از میان چند لهجه متداول هلندی، یکی را انتخاب کنند. در سال 1963 قانون زبان رایج به تصویب رسید و بلژیک به چهار منطقه فرانسوی، هلندی، آلمانی و منطقه دو زبانی تقسیم گردید.
روابط ایران و پادشاهی بلژیک – براساس اطلاعات و اسناد موجود اولین مذاکرات رسمی برای عقد قرارداد بازرگانی بین دولتین ایران و بلژیک در سال ۱۲۲۰ هجری شمسی (۱۸۴۱ م.) در اسلامبول توسط میرزا جوادخان سفیر کبیر ایران در دربار عثمانی و بارون فرانسوا ژان وزیر مختار بلژیک در ترکیه شروع و در پایان همان سال قرارداد مزبور به امضاء رسید. سپس در سال ۱۲۳۶ هجری شمسی (۱۸۷۳ م.) عهدنامه مودت و تجارت بین دو کشور به وسیله فرخ خان امین الملک سفیر ایران در پاریس به نمایندگی از طرف ناصرالدین شاه و شارل ویلن وزیر امور خارجه بلژیک به نمایندگی از طرف لئوپولد شاه بلژیک در بروکسل به امضاء رسید.
روابط دوجانبه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی – بعد از پیروزی انقلاب اسلامی روابط دیپلماتیک بین دو کشور در سطح سفارت برقرار بوده است. وزیر مشاور در تجارت خارجی دولت بلژیک جهت گسترش روابط اقتصادی در اسفند ۱۳۶۱ به ایران سفر نمود. این سفر منجر به امضای یک یادداشت تفاهم بین دو کشور گردید. وزیر مذکور در شهریور ۱۳۶۳ نیز برای دومین بار جهت شرکت در نمایشگاه بین المللی تهران به ایران سفر کرد.
در جریان تشدید تحریمهای غیرقانونی غرب علیه کشورمان به بهانه موضوع فعالیتهای هسته ای، روابط دوجانبه سیاسی و اقتصادی تحت تاثیر این تحریمها تا حد زیادی دچار رکود گردید ولی با آغاز مذاکرات ایران و گروه 1+5 در خصوص برنامه هسته ای از سال 1392 روابط دوجانبه دو کشور در سطوح مختلف سیاسی و اقتصادی رو به بهبود و گسترش یافت. آقای دیدیه ریندرز معاون نخست وزیر و وزیر امورخارجه بلژیک جزو اولین وزرای خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپایی بود که در اسفند سال 1392 به ایران سفر نمود و اراده کشورش برای توسعه روابط با ایران را اعلام نمود. پس از آن هیات های سیاسی و اقتصادی زیادی میان دو طرف تا به امروز مبادله گردیده که اهم آن می توان به سفر متقابل وزرای خارجه دو کشور، سفرهای متقابل روسای اتاقهای بازرگانی دو کشور، سفر وزیر مشاور در امور تجارت خارجی بلژیک به تهران به همراهی حدود 25 تن از تجار و صاحبان صنعت بلژیکی به ایران در سال 1394، سفر مقامات پارلمانی دو کشور از جمله سفر رئیس مجلس سنا و همچنین رئیس کمیسیون روابط خارجی مجلس بلژیک به ایران، سفر آقای بورژوا نخست وزیر دولت فلاندر بلژیک در راس هیاتی 200 نفره از تجار و صاحبان صنایع بلژیک به ایران و سفر معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران و همچنین سفر رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ایران به بلژیک و امضای یادداشت تفاهم همکاری میان دو کشور در سال 1395 اشاره نمود. در حال حاضر برنامه ریزی برای توسعه روابط هرچه بیشتر میان دو کشور و افزایش سطح هیات های سیاسی و اقتصادی مورد مبادله در دستور کار مقامات سیاسی دو کشور قرار دارد.
…، اینک کتابی را که تحت عنوان « پادشاهی بلژیک » پیش رو دارید ، مولف تلاش خود را در حد مقتضی به رشته تحریر در آورده است تا این اثر به نحو مطلوب به زیور طبع آراسته شود تا مورد استفاده علاقه مندان برای آشنایی با این کشور، قرار گیرد .
با سپاس و احترام
احمد علامه فلسفی
فهرست عناوین کتاب
مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………3
فصل اول –جغرافیا……………………………………………………………………………………..13
فصل دوم-تاریخ………………………………………………………………………………………15
فصل سوم – فرهنگ……………………………………………………………………………….27
فصل چهارم- اوضاع اقتصادی……………………………………………………………..35
فصل پنجم -ساختار سیاسی و حکومتی ……………………………………………..37
فصل ششم – روابط ایران با پادشاهی بلژیک، قبل از انقلاب ……………53
فصل هفتم – روابط جمهوری اسلامی ایران با پادشاهی بلژیک………….55
فصل هشتم – جاذبه های گردشگری ، کاخ ها وموزه ها…………………………61
پادشاهی بلژیک ( Royaume de Belgique) در یک نگاه :
پایتخت ……………………بروکسل – (بزرگترین شهر)
زبانهای رسمی………………. فرانسوی. هلندی، آلمانی.
نوع حکومت …………….. مشروطه سلطنتی
پادشاه…………………….. فیلیپ
نخستوزیر………………..شارل میشل
اعلان رسمیت………………. ۴ اکتبر ۱۸۳۰- ۱۹ آوریل ۱۸۳۹
مساحت……………………… ۳۰٬۵۲۸کیلومتر مربع
جمعیت………………………. 11 میلیون نفر
تولید ناخالص داخلی…………. مجموع ۳۷۷٫۲۱۵ میلیارد دلار (تخمین ۲۰۰۷)
سرانه……………………….. ۳۵, ۳۸۷۱۲۰ دلار
واحد پول…………………….. یورو (€)۱ (EUR)
دیدگاهها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.