جمهوری عراق

کتاب “ جمهوری عراق  ” اثر احمد علامه فلسفی توسط انتشارات فراروان شناسی منتشر شد.

درباره نویسنده

احمد علامه فلسفی

به نام خدا

مقدمه :

جمهوری عراق کشوری در خاورمیانه و جنوب غربی آسیا است. پایتخت عراق شهر بغداد است. این کشور از جنوب با عربستان سعودی و کویت، از غرب با اردن و سوریه، از شرق با ایران و از شمال با ترکیه همسایه‌است. عراق در منطقه جنوب خود، مرز آبی کوچکی با خلیج فارس دارد و دو رود مشهور دجله و فرات که منشأ تمدن‌های باستانی میان‌رودان (بین‌النهرین) در طول تاریخ کهن این کشورند از شمال کشور به جنوب آن روان هستند و با پیوستن به رود کارون، اروندرود را تشکیل می‌دهند و به خلیج فارس می‌ریزند.

گستره عراق ۴۳۸،۳۱۷ کیلومتر مربع (۵۸ام، حدود یک چهارم ایران) است. بیشتر سرزمین عراق پست و هموار و گرمسیری است. غرب عراق کویر است و شرق آن جلگه‌های حاصلخیز. ولی بخشی از کردستان عراق (شمال خاور) کوهستانی و سردسیر می‌باشد. همچنین عراق یکی از بزرگترین کشورهای دارای منابع نفت می‌باشد. این کشور دارای ۱۴۳ میلیارد بشکه ذخایر تایید شده نفتی می‌باشد.

جمعیت عراق حدود 40 میلیون نفر (آمار 2013) است. عرب‌ها ۷۵٪-۸۰٪، کردها ۱۵٪–۲۰٪، ترکمنانان، آشوریان و غیره حدود ۵٪ از جمعیت عراق را تشکیل می‌دهند.همچنین حدود ۶۰٪-۶۵٪ درصد مردم عراق شیعه، ۳۲٪-۳۷٪ درصد سنی و ۳ درصد مسیحی و پیروان سایر ادیان هستند. عراق محل زندگی و مرگ ۶ امام شیعه است و شهرهای نجف، کربلا، کاظمین و سامرا زیارتگاه شیعیان جهان است.

تاریخ تمدن عراق    عراق دارای تمدن و فرهنگ دیرینه و پرباری است. سومریان، اکدی‌ها و آشوری‌ها نخستین تمدن‌های باستانی عراق را چند هزار سال پیش از میلاد بنیاد نهادند. پس از آن این منطقه بخشی از قلمرو هخامنشیان، سلوکیان، اشکانیان، ساسانیان، و امپراتوری روم بود. پس از اسلام عراق مرکز حکومت درازمدت خلفای عباسی شد تا اینکه این حکومت با حمله مغولان سقوط کرد. از میانه سده دهم تا پایان سده سیزدهم هجری خورشیدی، عراق بارها میان ایران و عثمانی دست به دست شد. عراق در سال ۱۲۹۸ (۱۹۱۹) به سرپرستی بریتانیا درآمد و در سال ۱۳۱۱ (۱۹۳۲) استقلال یافت. پس از سرنگونی امویان و ظهور عباسیان پایتخت خلافت اسلامی از شام به عراق (شهر بغداد) منتقل شد. عراق کشوری است با قومیت‌های گوناگون و ساکنان آن را عرب، کرد، ترکمن، آشوری، کلدانی، مندایی و صابئین و غیره تشکیل می‌دهند. کردها در نواحی شمال و شمال شرقی عراق که به کردستان عراق مشهور است زندگی می‌کنند و از لحاظ فرهنگی. زبانی و طرز پوشش با عرب‌ها متفاوتند.

ارکان حکومت عراق کشور عراق دارای حکومت جمهوری فدرال است. حکومت کشور دارای سه شاخه قوه مجریه با 34 وزیر، قوه مقننه و قوه قضاییه می باشد.

قوه مقننه  قوه قانون گذاری در کشور عراق از دو رده مجمع ملی، شورای منطقه ای و استان ها تشکیل شده است. مجمع ملی از نمایندگان تمامی ملت عراق تشکیل شده و هر عضو نماینده 100 هزار فرد است. نمایندگان بر اساس قانون اط ریق انتخابات سراسری انتخاب می شوند. مجمع ملی باید قوانین دولت فدرال را وضع کند و بر انجام کارها و سیستم های دولتی بر اساس آنچه در قانون اساسی آمده نظارت داشته باشد و نیز برای سازماندهی کارها و انجام وظایف محوله یک سیستم داخلی تدوین کند. حد نصاب برگزاری جلسات مجمع با حضور اکثریت اعضا، معادل نصف تعداد کل به اضافه یک است. تصمیمات در نشست های مجمع ملی با رای اکثریت است، مگر در مواردی که در قانون اساسی رویه دیگری ذکر شده باشد.   در واقع پارلمان عراق نماد آشکار نظام دمکراتیک در این کشور محسوب می شود. کلیه قوانین و مقررات کشوری باید در این نهاد به تصویب نمایندگان مردم و گروه ها برسد.

قوه مجریه در کشور عراق، ریاست جمهوری مقام رئیس قوه مجریه را دارا می باشد. قوه مجریه از رئیس جمهور و شورای وزیران تشکیل شده است. مجمع ملی رئیس جمهور و معاونش را با اکثریت دو سوم آرا انتخاب می کند. دوره ریاست جمهوری پنج سال است. ریاست جمهوری 34 وزیر را تعیین می کند.  نظام فدرال در جمهوری فدرال عراق از مناطق، استان ها و پایتخت مناطق تشکیل می شود. هر منطقه از دو استان و یا بیشتر تشکیل شده است. بنابراین هر منطقه حق دارد که یک منطقه واحد به شمار بیاید و دولت های منطقه ای بر سرزمین خود و اهالی آن بر اساس مرزهای اداری حکمرانی می کنند. دولت های منطقه ای از قوه قاضییه، مجریه و قانون گذاری تشکیل می شوند.

قوه قضاییه   سیستم قضایی این کشور ترکیبی از مجموعه قوانین مدنی اروپایی و قوانین شرع اسلام می باشد. وظیفه قوه قضاییه بررسی اختلافات بین تمامی اشخاص عادی و روحانیون و همچنین سازمان های دولتی و غیر دولتی است. قضات بر اساس دستور ریاست جمهوری و بر اساس نازمدهای معرفی شده از سوی شورای عالی قضایی و موافقت مجمع ملی انتخاب می شوند. قوه قضاییه از دادگاه و دادستانی کل در هر منطقه و استان تشکیل شده که دادگاه ها شامل دادگاه های درجه یک، استیناف، هیات های تحقیقاتی و دادگاه های عالی هستند. دادگاه عالی از دو هیات قضایی و دیوان عالی تشکیل می شود. قوه قضاییه فدرال از دادگاه عالی فدرال تشکیل شده که خود متشکل از دو هیات قضایی و دیوان عالی است.

شورای عالی قضایی بر دادگاه های قضایی فدرال نظارت دارد و بودجه شورا را تعیین می کند. این شورا رئیس دادگاه عالی فدرال را به عنوان رئیس و ریاست دیوان عالی را به عنوان معاون تعیین می کند که اعضای آن را معاونان رئیس دیوان عالی، روسای دادگاه های فدرال استیناف و روسای دیوان عالی منطقه ای تشکیل می دهند.

تاریخ معاصر  پس از متلاشی شدن امپراتوری عثمانی کشور کنونی عراق که جزئی از آن بود در سال ۱۹۲۰ به تصرف بریتانیادرآمد. کشور عراق از ۳ ولایت موصل در شمال، بغداد در مرکز و بصره‌ در جنوب تشکیل شد. در سال ۱۹۳۲ عراق استقلال خود را از بریتانیا کسب کرد و تا سال ۱۹۵۸ حکومت خاندان ‌هاشمی که‌ دست‌نشانده‌ بریتانیا بود بر آن حاکم بود تا اینکه‌ در ۱۴ ژوئیه‌ ۱۹۵۸ با کودتای تیمسار عبدالکریم قاسم برانداخته‌ شد.   عبدالکریم که‌ دارای عقاید چپگرایانه بود، با برانداختن حکومت سلطنتی، حکومت جمهوری تشکیل داد. دوران حکومت عبدالکریم پنج سال طول کشید تا اینکه‌ در سال ۱۹۶۳، عبدالسلام عارف، وی را از حکومت خلع نمود. عبدالسلام عارف در سال ۱۹۶۶ درگذشت و برادرش عبدالرحمان عارف، زمام امور را در دست گرفت. در سال ۱۹۶۸، عبدالرحمان عارف توسط جناح راست حزب سوسیالیستی عربی بعث برکنار شد و حزب بعث توانست قدرت را در دست گیرد. و این آغازی شد برای قدرتگیری صدام حسین و حاکمیت وی در دهه‌های آتی.

در سال ۱۹۸۰ جنگ ایران و عراق با حمله غافلگیرانه صدام به مرزهای ایران آغاز شد که‌ تا سال ۱۹۸۸ ادامه‌ یافت. در همان دهه عملیات انفال که‌ در مناطق شمالی عراق به‌ اجرا درمی‌آمد به‌ قتل و کشتار بیش از ۱۸۲ هزار از کردها گردید و از جمله‌ آن می‌توان به‌ بمباران شیمیایی شهر حلبچه‌ اشاره‌ نمود.

از زمان اشغال عراق توسط آمریکا و همپیمانانش، تاکنون صدها هزار عراقی درپی خشونتهای فرقه‌ای، جنگهای داخلی میان عراقی‌ها و گروه‌های خارجی حاضر در عراق از جمله القاعده عراق و حملات اشغال‌گران کشته شده‌اند. تعداد کشته‌های عراقی در اثر جنگ به مرز یک میلیون نفر رسیده است.

…، اینک کتابی را که تحت عنوان «جمهوری عراق » پیش رو دارید ، مولف تلاش خود را بکار برده است تا این اثر به نحو مطلوب به زیور طبع آراسته شود تا مورد استفاده علاقه مندان برای آشنایی با این کشور،  قرار گیرد

با سپاس و احترام

     احمد علامه فلسفی

 

فهرست عناوین کتاب                                                                                                                                      صفحه

مشخصات کلی و اجمالی جمهوری عراق……………………………………………………………………13

فصل اول جغرافیا…………………………………………………………………………………………………..21

فصل دوم-تاریخ……………………………………………………………………………………………………..22

فصل سوم فرهنگ……………………………………………………………………………………………….65

فصل چهارم- اوضاع اقتصادی………………………………………………………………………………….73

 فصل پنجم -ساختار سیاسی و حکومتی …………………………………………………………………77

فصل ششم – سیاست خارجی ………………………………………………………………………………..87

فصل هفتم -سیاست دفاعی و نیروهای مسلح…………………………………………………………..109

فصل هشتم – متن قانون اساسی …………………………………………………………………………….113

فصل نهم – روابط ایران با جمهوری عراق ، قبل از انقلاب اسلامی……………………………….141

فصل دهم حمله و تجاوز رژیم بعثی صدام علیه ایران و تحمیل جنگ 8 ساله………….173

فصل یازده – روابط جمهوری اسلامی ایران با جمهوری عراق ……………………………………203

فصل دوازدهم  – زیارتگاه های امامان (ع) ، جاذبه های گردشگری ، کاخ ها وموزه های عراق   231

« ماجرای وقوع جنایت جدید آمریکا در عراق   :  ضمیمه  کتاب »……………………………. 249

 

جمهوری عراق (الجمهوریه العراقیه) در یک نگاه  :

*پایتخت  ………………. بغداد  – (بزرگترین شهر (                  *شهرهای مهم………………            بصره، اربیل، کربلا، نجف

*زبان رسمی…………………..      عربی                                *نوع حکومت………………….              جمهوری

*شخصیت‌های شیعی مذهبی ……. آیت الله سیستانی              *شخصیت‌های اجتماعی…………. مهدی خالصی سید محمد باقر صدر سید محمد صدر سید مقتدی صدر سید محمد باقر حکیم محمد خالصی زاده

*مساحت……………………….      ۴۳۷٬۰۷۲کیلومتر مربع                 *جمعیت………………………… 40 میلیون نفر          

واحد پول……………………… دینار عراق (IQD)                              *دین رسمی…………………..   اسلام

*ادیان(درصد)…………. اسلام ۹۷٪ (۶۰٪ شیعه ۳۷٪ سنی) پیروان ادیان دیگر (مسیحیان، یهودیان، آشوریان و…) ۳٪

*دین ………………..پیشینه اسلام- صدر اسلام                     *  آمار جمعیت شیعیان ……… ۲۶ میلیون نفر

*وقایع تاریخی…………………..   جنگ جمل جنگ صفین جنگ نهروان واقعه عاشورا قیام مختار قیام توابین قیام زید بن علی انتفاضه شعبانیه انتفاضه صفر جنگ ایران و عراق

*آداب و رسوم….. راهپیمایی اربعین در کربلا مشعل گردانی در نجف  *حکومت‌ها  :  بنی هاشم آل بویه صفویه حمدانیان

*احزاب و گروه‌های شیعی……….. حزب الدعوه مجلس اعلا جنبش صدر اتحاد کردهای فیلی

*خاندان‌ها………       خاندان حکیم خاندان صدر و…          *اقوام……………..            کردهای فیلی ترکمانان عراق

*مراکز علمی شیعه………………….             حوزه‌های علمیه نجف بغداد سامرا حله کربلا

*زیارتگاه‌ها………….. حرم امام علی (ع) حرم امام حسین (ع) حرم کاظمین حرم عسکریین حرم عباس بن علیو وغیره

*مساجد…                مسجد کوفه مسجد سهله مسجد براثا مسجد حنانه و… *مناطق شیعه‌نشین…… نجف کربلا کوفه حله بغداد و…

 

دیدگاهها

هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.

اولین نفری باشید که دیدگاهی را ارسال می کنید برای “جمهوری عراق”

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.