جمهوری دموکراتیک فدرال اتیوپی

به نام خدا

مقدمه :

جمهوری دموکراتیک فدرال اتیوپی (نام تاریخی حبشه) کشوری محصور در خشکی واقع در شاخ آفریقا است. این کشور با ۱1۰ میلیون نفر جمعیت دومین کشور پرجمعیت قاره آفریقا و با ۱٬۱۰۰ هزار کیلومتر مربع دهمین کشور بزرگ قاره آفریقا است.   اتیوپی از شمال با اریتره، از غرب با سودان و سودان جنوبی، از شرق و جنوب شرقی با سومالی، جیبوتی و در جنوب باکنیا همسایه است. اتیوپی از قدیم‌ترین کشورهای مستقل آفریقا و یکی از کهن‌ترین کشورهای جهان است. این کشور پس از ارمنستان دومین کشوری بود که مسیحیت را دین رسمی خود اعلام کرد. این کشور سابقه هزاران ساله دارد. یونانیان از همان زمان باستان آن را اتیوپی می‌نامیدند و در نزد مسلمانان حبشه نام داشت. نام اتیوپی از واژه یونانی (آیثیوپس) به معنای «چهره‌سوخته» گرفته شده‌است.

در اواخر سدهء نوزدهم امپراتور اتیوپی « منلیک دوم – Menelik »‏ به تاریخ 1913-1844 نام داشت دلیرانه در مقابل قوای مهاجم ایتالیا جنگید و آنها را در محل « آدوآ – Adoua » در هم شکست و بدین ‏ترتیب استقلال کشور خود را در تاریخ 1896 حفظ کرد .شاخص دهه ۱۸۸۰ درگیری‌های آفریقا و مدرنیزه شدن اتیوپی می‌باشد، در این زمان ایتالیائی شروع به رقابت با انگلیسی‌ها بر سر کشورهای منطقه نمود.منلیک رسماً در سال 1889 به امپراتوری رسید و شهر « آدیس‏آبابا – Addis-Ababa » را در سال 1894 به پایتختی انتخاب کرد .   سال ۱۸۹۰ این محل به کانون قدرت ایتالیا تبدیل و به نام اریتره خوانده شد. نتیجه درگیری‌های دو کشور به نبرد آدووا در سال ۱۸۹۶ انجامید که در آن اتیوپیایی‌ها با شکست دادن نیروهای مستعمراتی و حفظ استقلال خود تحت رهبری منلیک دوم، جهان را بشگفتی واداشتند. در مورخه ۲۶ اکتبر سال ۱۸۹۶ ایتالیا و اتیوپی یک پیمان مشروط صلح به امضاء رسانیدند.بعد از منلیک فرزندش« یاسو – Yassou » در سال 1910 به سلطنت‏ رسید .

قبل از جنگ جهانی دوم ایتالیائی ها که هنوز سودای تسلط بر حبشه را در سر می پروراندند پس از تسخیر ارتیره و سومالی در سال 1935 به حبشه‏ حمله‏ور شدند و با وجود مقاومت دلیرانه مردم آن کشور توانستند سرزمین‏ مزبور را اشغال نمایند .« موسولینی‏ – ( 1945-1883) Benito-Mussolini» دیکتاتور ایتالیا توانست  به آرزوی خود برسد.  در ۵ می مارشال بادوگیلیو ایتالیایی ادیس ابابا را فتح کرد و موسولینی، ویکتور امانوئل سوم پادشاه ایتالیا را امپراتور اتیوپی خواند.   اشغال اتیوپی برای مردم فاجعه‌بار بود اما برای شخص او فایده زیادی داشت، زیرا پنج سال بعد توانست به کمک نیروهای متفقین به عنوان “قهرمان و ناجی کشور” به تخت سلطنت برگردد. از آن پس او از یاوران گوش به فرمان غرب در افریقا بود، هرچند القابی مانند “امپراتور دوران”، “شیر افریقا” و “پرچمدار استقلال و وحدت افریقا” به خود بسته بود.

ایتالیای استثمارگر در سال ۱۹۴۱ م پس از شکست در جنگ جهانی دوم ، ناچار شدکشور اتیوپی و سایر کشورهای آفریقای شرقی را تخلیه و رها کند .  در سال 1941 قوای انگلیس استعمارگر حریص تر به کمک امپراتور هیلاسلاسی آمد و این‏ کشور را از دست ایتالیائی ها در آورد تا خود بر ذخایر و ثروت عظیم طبیعی اتیوپی مسلط شود .   هایله سلاسی استبداد فردی را با شیوه‌های کهن قبیله‌سالاری آمیخته بود و از هرگونه اصلاح سیاسی یا مشارکت مردم در اداره جامعه به شدت جلوگیری کرد. اما در عین حال با نوسازی و پیشرفت کشور مخالفتی نداشت و برخی از مظاهر مدرن را وارد کشور کرد.

در اوایل دهه ۱۹۷۰ درحالی که گرانی، کمبود سوخت و مواد غذایی در شهرها بیداد می‌کرد، خشک‌سالی وحشتناک و گرسنگی فراگیر هزاران نفر از مردم روستاها و صحرانشینان را به کام مرگ فرستاد. به ویژه مرگ و میر کودکان ابعادی مهیب پیدا کرد. بسیاری از مردم شخص “امپراتور” را گناهکار می‌دانستند که راحت در کاخ خود نشسته بود یا به سفرهای خارجی می‌رفت؛ اما برخی از هواداران او، گناه را به گردن “اطرافیان” می‌انداختند که نمی‌گذاشتند پادشاه از واقعیات کشور باخبر شود.جنبش خلق‌گرایی با چاشنی “مبارزه ضدامپریالیستی” که در اواخر دوران “جنگ سرد” سراسر “جهان سوم” را در نوردیده بود، سرانجام به اتیوپی هم رسید.

هایله سلاسی در فوریه ۱۹۷۴ برای مقابله با ناخرسندی و بحران گسترده، قول رسیدگی به نابسامانی‌ها را داد، نخست وزیری تازه تعیین کرد تا به خواسته‌های معترضان رسیدگی کند. اما زمان چنین اصلاحاتی گذشته بود و امواج اعتراض و شورش که در همه بخش‌های جامعه به ویژه در ارتش گسترش یافته بود و خواهان کناره‌گیری خود او بودند. حکومت هایله سلاسی  (Haile Selassie   ) امپراتور اتیوپی    (۷۴–۱۹۱۶) در سال ۱۹۷۴ (میلادی) و هنگامی که یک نظامی گری هوادار – شوروی مارکسیست – لنینیست حزب بنام دررگ او را سرنگون و حکومت تک حزبی کمونیستی را بوجود آورد ، به پایان رسید.   «تافاری ماکونن ولدمیکائل» با نام رسمی هایله سلاسی آخرین امپراتور اتیوپی و آخرین شاه حبشه بود که نزدیک شصت سال بر اتیوپی حکمرانی مطلقه کرد. وی توسط یک کودتای مارکسیستی از حکومت کنار رفت و سیستم حکومتی اتیوپی به جمهوری دمکراتیک خلق تبدیل شد.

در سپتامبر ۱۹۷۴ گروهی از افسران انقلابی هوادار اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی به رهبری منگیتسو هایله مریام با حمله به کاخ سلطنتی، هایله سلاسی را دستگیر کردند و به حکومت دودمان “سلیمان نبی” پایان دادند. در درگیری‌های خونین عده بیشماری از نزدیکان و افسران وفادار به هایله سلاسی دستگیر و برخی از آن‌ها تیرباران شدند، اما خود او تا یک سال در کاخی زندانی بود.  در ۲۸ اوت ۱۹۷۵ دولت انقلابی به‌طور رسمی اعلام کرد که امپراتور پیشین درگذشته‌است. درباره شرایط مرگ او تا امروز حرف و حدیث فراوان است. عده‌ای بر آن بودند که او را کشته‌اند و برخی گفتند که پس از یک عمل پروستات، از رسیدگی کافی محروم مانده و همین به مرگ او انجامیده است. زیردستانی که او را “خدا” می‌دانستند طبعاً عقیده داشتند که او نه دستگیر و نه اعدام شده و هنوز زنده است.!!!   …، اینک کتابی را که تحت عنوان «   جمهوری دموکراتیک فدرال اتیوپی  » پیش رو دارید ، مولف تلاش خود را آن بکار برده است تا این اثر به نحو مطلوب به زیور طبع آراسته شود تا مورد استفاده علاقه مندان برای آشنایی با این کشور،  قرار گیرد .

با سپاس و احترام –   احمد علامه فلسفی

فهرست عناوین کتاب

مقدمه …………………………………………………………………………..3

فصل اول –جغرافیا………………………………………………………………………………….11

 فصل دوم-تاریخ……………………………………………………………………………………13

 فصل سوم – فرهنگ……………………………………………………………………………..25

 فصل چهارم- اوضاع اقتصادی………………………………………………………………. 39

  فصل پنجم -ساختار سیاسی و حکومتی ………………………………………………..41

فصل ششم – روابط با جمهوری اسلامی ایران ………………………………………….45

فصل هفتم  – جاذبه های گردشگری ، کاخ ها وموزه ها……………………………..63

  جمهوری دموکراتیک فدرال اتیوپی در یک نگاه  :

پایتخت………………………………. آدیس آبابا ( بزرگترین شهر)   

زبان رسمی……………………..     اَمهری ( اتیوپی چهل و هشت زبان بومی دارد و رایج‌ترین زبان محلی امهری است )

نوع حکومت………………………………..  جمهوری فدرال

رئیس‌جمهور……………………………….. مولاتو تشومه

نخست‌وزیر……………………………………            هایله مریم دسالین

جمهوری دموکراتیک………………….. ۱۹۹۱     

مساحت………………………………………. ۱٬۱۰۴٬۳۰۰کیلومتر مربع

جمعیت………………………………………  110 میلیون نفر

واحد پول……………………………………   بیر (ETB)

*-حبشه که در تاریخ اسلام از جایگاه ویژه ای برخوردار است در مشرق قاره آفریقا قرار گرفته و به وسیله کوههای مرتفع‏ احاطه شده است .

*-این کشور ما بین کشورهای کنیا و سودان و سومالی‏ قرار گرفته است . اریتره ، در سال‏ 1952 میلادی از طرف سازمان ملل متحد به کشور اتیوپی واگذار گردید .

*-حبشه از نظر موقعیت جغرافیایی کمتر مورد تجاوز بیگانگان‏ قرار گرفته است .

*-زبان مردم حبشه از ریشه زبان سامی است . کلمه حبشه از نام قومی است موسوم به «هاباشا» که‏ در سواحل غربی یمن می زیستند . *-تمدن حبشه به شدت متأثر از نفوذ تمدنهای بیزانس و عربستان بوده و تشکیلات حکومتی آن اصولا به سبک حکومتهای سامیان بوده است .  *-مردم حبشه معتقدند : سرزمین باستانی سبا در خاک آنها واقع و بلقیس‏ ملکه سبا و زوجه سلیمان در واقع ملکه آنها بوده است . *-سرزمین حبشه مدتها در اشغال مصریان بود ولی یکی از امپراتوران‏ حبشه موفق شد ،  نه تنها استقلال کشور خود را بازگرداند بلکه بر سرزمین‏ فراعنه نیز مسلط شود.